Theo một cán bộ của công ty dịch vụ mặt đất tại sân bay Tân Sơn Nhất, trong một chuyến bay khoảng 200 khách, có đến 30 - 50% khách chủ động check-in, trừ trường hợp khách ký gửi hành lý mới tới quầy, nên thời gian làm thủ tục được rút ngắn, giảm bớt ùn ứ tại sân bay.

Dần bỏ cố định quầy hãng bay

Thời gian qua, theo sắp xếp của sân bay, mỗi hãng được bố trí khu vực làm thủ tục riêng. Hành khách mua vé hãng nào đến đúng quầy hãng đó. Vấn đề quầy thủ tục của mỗi hãng được mở theo giờ nhất định. 

Ví dụ, quầy Pacific Airlines đông khung giờ 7h - 9h sáng nhưng Vietravel Airlines có ít chuyến, không khai thác hết số quầy. Do đó, có tình trạng ở khu vực này có nhiều quầy đóng trong khi ở khu vực khác, khách phải xếp hàng rất dài.

Hạ tầng hàng không cũng chưa được sử dụng hiệu quả, tăng áp lực mở rộng nhà ga tại các cảng hàng không. Ngoài ra, việc mỗi hãng bay triển khai riêng một hệ thống dịch vụ, nếu hệ thống xảy ra trục trặc tại một thời điểm nào đó, hành khách không thể làm thủ tục check-in.

Trong năm 2022, hệ thống máy tính kết nối giữa một hãng bay với sân bay Tân Sơn Nhất bị nghẽn khiến hàng loạt chuyến bay bị trễ, hàng nghìn khách ùn ứ ở sân bay. Phải mất đến 3 - 4 ngày mới giải quyết xong sự cố.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, một lãnh đạo của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết sẽ giải quyết câu chuyện trên bằng hệ thống làm thủ tục dùng chung (iCute) do ACV tự phát triển. 

Với hệ thống iCute, hành khách chỉ cần làm thủ tục tại quầy gần nhất thay vì phải đến đúng khu vực phục vụ riêng dành cho từng hãng.

Cụ thể, hành khách chỉ cần nhận diện logo và dòng chữ của hãng trên màn hình Led của hãng để vào làm thủ tục. Cũng theo vị này, hệ thống iCute không chỉ giúp tận dụng tối đa hạ tầng, mặt bằng nhà ga mà còn thúc đẩy các hãng nâng cao chất lượng dịch vụ mặt đất, tạo sự bình đẳng cho khách hàng được sử dụng dịch vụ đồng đều giữa các hãng.

Ông Vũ Thế Phiệt, tổng giám đốc ACV, cho biết việc đầu tư nâng cấp công nghệ ở các sân bay sẽ chú trọng xây dựng hạ tầng số, số hóa dữ liệu. Chuyển đổi số đang diễn ra ở sân bay như kiosk check-in dùng chung, bagdrop dùng chung, eGate (Self Boarding Gate)... nhằm hướng tới sân bay thông minh. 

Hành khách được phục vụ tốt hơn

Việc đẩy mạnh áp dụng công nghệ vào lĩnh vực hàng không đang giúp chất lượng dịch vụ tại sân bay được nâng cấp hơn.

"Đi lại máy bay thuận lợi hơn khi sử dụng công nghệ. Check-in online, căn cước xác thực mức độ 2 tích hợp trong app điện thoại sẽ không cần giấy tờ. Cầm điện thoại là qua hết được các khâu, không cần phải xếp hàng chờ in thẻ lên máy bay như trước", anh Huỳnh Châu (quận Phú Nhuận, TP.HCM) nói.

Đánh giá cao về việc áp dụng công nghệ ở sân bay nhưng chị Hằng (một hành khách) cho rằng khách hàng vẫn chưa có trải nghiệm liền mạch.

"Hãng bay khuyến khích làm thủ tục online, ít chạm. Qua cửa an ninh, xếp hàng chờ trình giấy tờ. Trong khi công nghệ nhận diện khuôn mặt vẫn chưa được phổ biến", chị Hằng đánh giá.

Lãnh đạo một hãng bay cho rằng việc chuyển đổi số sẽ tốn kém nhiều chi phí trước mắt nhưng lợi ích lâu dài.

Do đó, các hãng đang triển khai mạnh mẽ các giải pháp công nghệ, phủ check-in online đến nhiều sân bay, tạo thuận tiện cho khách. Tuy nhiên để triển khai công nghệ thông minh ở sân bay, hành trình liền mạch không chạm vẫn còn nhiều khó khăn do hạ tầng mỗi sân bay lại khác nhau...

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Vietnam Airlines cho biết hãng đang tiến tới mục tiêu trở thành hãng hàng không số. Ngoài khai thác an toàn, ổn định, hãng tăng tốc áp dụng công nghệ mới từ dịch vụ mặt đất đến trên không.

Hãng đang triển khai tin nhắn Zalo hoặc tin nhắn SMS thông tin chuyến bay khi chuyến bay khởi hành 60 phút, kể cả thông tin thay đổi về cửa ra máy bay.

Thông báo quan trọng này giúp hành khách có thể dễ dàng tìm đến cửa ra máy bay một cách chính xác. Khi đang bay, hành khách vẫn được hãng cung cấp hơn 7.000 đầu báo, tạp chí với hơn 70 ngôn ngữ được phục vụ miễn phí. Từ ngày 1-8, Vietnam Airlines chính thức phát hành chương trình Podcast.

Đại diện Hãng Vietjet cũng cho biết hãng bay này đang tăng tốc mở rộng hệ thống check-in online ở các sân bay nội địa. Với các đường bay quốc tế đang khai thác, dịch vụ làm thủ tục trực tuyến đã được hãng bay này áp dụng cho các sân bay gồm: sân bay Nội Bài (Hà Nội); Melbourne, Sydney (Úc); New Delhi, Ahmedabad, Mumbai (Ấn Độ)...