Bên lề Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 tại thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, đại diện cơ quan Hải quan các nước đã trao đổi các kinh nghiệm về hải quan thông minh, cũng như các sáng kiến tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Bà Sahoko Shiga, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Tổng cục Hải quan Nhật Bản - Ảnh: VGP/HT

Triển khai công nghệ AI, thực hiện hải quan thông minh

Chia sẻ kinh nghiệm về hải quan thông minh, áp dụng công nghệ AI, bà Sahoko Shiga, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Tổng cục Hải quan Nhật Bản cho biết: Hải quan Nhật Bản đã áp dụng một thiết bị gọi là "Kính thông minh" để kiểm tra hàng hóa nghi ngờ. Công chức kiểm tra sẽ chia sẻ thông tin và hình ảnh liên tục 24/7 với trụ sở hải quan cách xa hàng trăm km để nhận chỉ thị và hướng dẫn kiểm tra hàng hóa. Một ví dụ khác là tháng 6 năm ngoái, Hải quan Nhật Bản áp dụng việc trao đổi thông tin CO điện tử một cách toàn diện với Hải quan Indonesia.

Sáng kiến Hải quan Thông minh được Hải quan Nhật Bản giới thiệu từ năm 2020, cách đây 4 năm, Hải quan Nhật Bản đang hiện thực hóa sáng kiến này trong các kế hoạch.

Tính từ thời điểm triển khai sáng kiến từ 2020, đến nay bối cảnh đã thay đổi đáng kể. Những thay đổi đó do đại dịch, do sự chuyển đổi hạ tầng, cả trong và ngoài nước, sự gia tăng về thương mại điện tử qua biên giới, và khối lượng nhập khẩu gia tăng; các hiệp định thương mại cũng gia tăng... Những thay đổi đó tác động tới thương mại quốc tế và ngành tiếp vận logistics. Chúng ta nhận thấy xu hướng gia tăng mạnh mẽ của chuyển đổi số, tác động tới cả nền kinh tế, xã hội và khu vực tư nhân, bên cạnh đó các yếu tố an ninh nổi lên cần được xử lý. Do đó, Hải quan Nhật Bản đã cập nhật các biện pháp để đáp ứng sự biến đổi nhanh chóng của môi trường.

Về kế hoạch tương lai của Sáng kiến Hải quan thông minh, bà Sahoko Shiga cho biết: Hải quan Nhật Bản sẽ triển khai rộng rãi sử dụng hệ thống máy soi sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) tự động nhận diện hình ảnh và xác định danh mục hàng hóa.

Hải quan Nhật Bản cũng sẽ chú trọng vào phân tích dữ liệu lớn với AI để xác định dễ dàng hơn các doanh nghiệp có nghi ngờ để thực hiện kiểm tra sau thông quan tại chỗ; hoặc áp dụng AI trong xác định hành khách rủi ro cao. Hải quan Nhật Bản cũng thúc đẩy chuyển đổi số, tăng cường đối thoại với doanh nghiệp, các chuyên gia trong nước và ngoài nước để tăng độ tinh vi và hiệu quả của các hoạt động hải quan. Gần đây nhất, hai bên đã phối hợp tổ chức Hội thảo về xuất xứ hàng hóa tại Việt Nam vào tháng 2/2024 và Hội thảo về sở hữu trí tuệ tại Nhật Bản vào tháng 4/2024.

Ông Micheal Cymbalista, Tham tán của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Australia tại Khu vực Mê Kông- Ảnh: VGP/HT

Chương trình doanh nghiệp ưu tiên, chia sẻ thông thông tin tờ khai

Chia sẻ thông tin về Chương trình Doanh nghiệp ưu tiên (ATT), ông Micheal Cymbalista, Tham tán của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Australia tại Khu vực Mê Kông cho biết,

Cơ quản Hải quan và Bảo vệ Biên giới Australia (ABF) có Chương trình Doanh nghiệp ưu tiên (ATT) với hơn 1000 ATT.

Đây là một chương trình rất thành công, được ABF xây dựng trên cơ sở Khung Tiêu chuẩn bảo đảm an toàn và tạo thuận lợi cho thương mại của Tổ chức Hải quan thế giới WCO (WCO SAFE) và cũng bổ sung thêm một số tiêu chí liên quan đến tuân thủ.

Chương trình mở ra đối với tất cả các đối tượng là các doanh nghiệp hoạt động trong chuỗi dây chuyền cung ứng quốc tế. Để được công nhận là một ATT, doanh nghiệp sẽ được thẩm định, phê duyệt bởi các công chức được đào tạo hơn 18 tháng.

"Do đó, trong quá trình thẩm định và phê duyệt, chúng tôi xem xét tất cả các tiêu chuẩn, các yếu tố tuân thủ pháp luật, chất lượng thông tin, khía cạnh an ninh, về hỗ trợ tài chính, chương trình an ninh nhân viên của doanh nghiệp bên cạnh tiêu chí tuân thủ pháp luật thương mại và luật hải quan. Chúng tôi cũng sẵn sàng hợp tác và trao đổi thông tin quốc tế vì an ninh an toàn của cả dây chuyền cung ứng quốc tế", ông Micheal Cymbalista nói.

Về kế hoạch trong tương lai, ông Micheal Cymbalista cho biết, Hải quan Australia dự kiến tăng cường một số tiêu chí, xem xét tăng cường trao đổi dữ liệu, tăng cường áp dụng công nghệ vào chương trình, kế thừa tiêu chí tuân thủ quy trình Hải quan xanh cũng rất quan trọng.

Ông Niti Wityatem Phó Tổng cục trưởng Hải quan Thái Lan - Ảnh: VGP/HT

Đáng chú ý, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có thể được công nhận là ATT. Các doanh nghiệp có doanh thu dưới 10 triệu AUD thì được coi là DNVVN. Một nửa doanh nghiệp được công nhận là ATT là doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên ATT là chương trình áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp, không phân biệt doanh nghiệp nhỏ hay lớn mà hướng vào các doanh nghiệp trong dây chuyền cung ứng quốc tế.

Một trong các trụ cột của ATT là an ninh, trong đó các yếu tố liên quan tới an ninh thông tin như thông tin đó được được lưu giữ không, vì yếu tố an ninh có thể bị phá vỡ bởi các yếu tố đơn lẻ; các doanh nghiệp có đáp ứng tiêu chuẩn của ngành không, các yếu tố về nhân sự, vai trò trong dây chuyền cung ứng quốc tế....

Đánh giá cao sự hợp tác giữa hải quan 2 nước, ông Micheal Cymbalista nhận định: Việt Nam là một đối tác chiến lược toàn diện, hợp tác tốt giữa Chính phủ hai nước. Cao ủy ABF Michael Outram đã thăm Hải quan Việt Nam vào tháng 5 vừa qua, đã làm việc với Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn thảo luận về các hoạt động hợp tác, ký kết một văn kiện hợp tác MOU về trao đổi thông tin và hợp tác chống buôn lậu.

ABF cũng đã đã nhận thấy tầm quan trọng của quan hệ hợp tác với Hải quan Việt Nam nên gần đây đã cử đại diện với chức danh Bí thư thứ nhất tại Đại sứ quán Australia làm đầu mối triển khai các hoạt động hợp tác với hải quan Việt Nam.

Chia sẻ kinh nghiệm về trao đổi thông tin tờ khai Hải quan ASEAN (ACDD), ông Niti Wityatem Phó Tổng cục trưởng Hải quan Thái Lan cho biết, hải quan nước này đã chia sẻ tối đa khối lượng thông tin tờ khai hải quan ASEAN (ACDD). Thái Lan mong muốn khuyến khích các nước thành viên khác thực hiện việc trao đổi nhiều hơn vì nhiều thông tin được chia sẻ từ ACDD sẽ giúp tất cả các nước thành viên chú trọng vào công tác quản lý rủi ro.

Trước đó, bên lề Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn và ông Niti Wityatem Phó Tổng cục trưởng Hải quan Thái Lan đã có buổi hội đàm song phương.

Hai bên đã trao đổi về giải pháp công tác đấu tranh chống buôn lậu, phòng chống buôn bán trái phép ma túy. Trong những năm vừa qua, ngoài hợp tác trong khuôn khổ các hoạt động chung của Hải quan ASEAN cũng như các khuôn khổ đa phương khác như Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng (GMS), APEC, WCO, Hải quan Thái Lan và Hải quan Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động hợp tác song phương, trong đó có thể kể đến các lĩnh vực chính bao gồm: đào tạo, tập huấn, trao đổi kinh nghiệm song phương giữa hai nước về công tác phân tích, phân loại hàng hóa, công tác nghiệp vụ hải quan tại cảng và sân bay.

(nguồn: baochinhphu.vn)